Η μυστική ενέργεια των αρχαιολογικών χώρων

 

Ένα αρχαίο μνημείο μας προκαλεί συνήθως μια αίσθηση θαυμασμού. Έχετε όμως σκεφτεί ποτέ ότι θα μπορούσε να αποτελέσει κι έναν πυρήνα ενέργειας, που εξαγνίζει και αναζωογονεί την ψυχή μας, αλλά και ένα μέσο προς την ενόραση και την ανακάλυψη του εαυτού μας;….

Η Ελλάδα είναι μια χώρα γεμάτη αρχαιολογικούς χώρους κι εμείς μπορούμε να επωφεληθούμε από μια επίσκεψη σ’ αυτούς, όχι μόνο ικανοποιώντας την αισθητική μας θαυμάζοντας τα μνημεία τους, αλλά αντλώντας και ενέργεια για να εξυψώσουμε την ψυχή μας.

Η ενέργεια ενός τέτοιου χώρου μπορεί να μας θεραπεύσει, να μας καθοδηγήσει και να αφυπνίσει μέσα μας δυνατότητες όταν συντονιστούμε μαζί της. Είναι αλήθεια ότι όταν βρισκόμαστε ακόμα και στον πιο μικρό και λιτό αρχαιολογικό χώρο, αισθανόμαστε συνήθως δέος. Πατάμε ως επισκέπτες πάνω στη γη όπου κάποτε έζησαν άλλοι άνθρωποι, πρόγονοι και μακρινοί συγγενείς μας.

Το πρώτο δίδαγμα που μας δίνει ένας τέτοιος χώρος, άλλωστε, είναι η παροδικότητα, μια αίσθηση που είναι ισχυρή και συνήθως μας προκαλεί θλίψη. Εκτός όμως από αυτή την αίσθηση του φθαρτού που μας συγκλονίζει, ο περισσότερος κόσμος δεν γνωρίζει πώς να αντιμετωπίσει το θέαμα σε ένα αρχαιολογικό χώρο, ώστε να εκμεταλλευτεί την εμπειρία της επαφής του με αυτή την πηγή της Ιστορίας στον υπέρτατο βαθμό. Γιατί, ένας αρχαιολογικός χώρος είναι, πάνω απ’ όλα, μια περιοχή που εκπέμπει ξεχωριστή ενέργεια, αυτή που πρέπει να αντλήσουμε σε μια επίσκεψή μας εκεί. Κάθε ταξίδι σε αρχαία μνημεία είναι μια δυνατότητα αυτοαποκάλυψης. Το ίδιο το τοπίο του χώρου, τα κτίσματα και η ενέργεια των ανθρώπων που έζησαν εκεί συναντώνται σε έναν ενεργειακό κόμβο από τον οποίο έχουμε να κερδίσουμε πολλά. Ας δούμε αρχικά μία μία τις ενέργειες που εκπέμπονται από έναν τέτοιο χώρο:

α)  Η ενέργεια του τοπίου

Οι αρχαιολογικοί χώροι δεν είναι χτισμένοι σε τυχαία μέρη του πλανήτη. Ειδικοί ιερείς και γεωμάντεις, μέσα από αναζήτηση στη φύση επέλεγαν τις περιοχές ανοικοδόμησης των αρχαίων μνημείων. Έτσι, τα τοπία που τα φιλοξενούν πλέον αποτελούν μικρούς ή μεγάλους δίαυλους ενέργειας και κομβικά ενεργειακά σημεία πάνω στο ζωντανό σώμα του πλανήτη. Η σύσταση του εδάφους, το υψόμετρο, η πανίδα και η χλωρίδα, τα νερά της περιοχής, τα έντονα γεωλογικά φαινόμενα (απότομοι και ξεκομμένοι βράχοι, χαράδρες, σπηλιές κ.λπ.), συνιστούν την ιδιαίτερη ενέργεια του συγκεκριμένου χώρου που επιλέχτηκε για συγκεκριμένη χρήση. Ένας τρόπος για να τη νιώσετε είναι να επιλέξετε μια ήσυχη γωνιά, να ανοίξετε ελαφρά τα πόδια σας πάνω από το έδαφος, να απλώσετε τις παλάμες σας, ώστε να «βλέπουν» προς τα κάτω, και να προσπαθήσετε να ακούσετε ανεπηρέαστοι τον ήχο που εκπέμπει το τοπίο.

Κάθε τοπίο εκπέμπει διαφορετικό ήχο, ο οποίος αντιπροσωπεύει την ανάσα του πλανήτη στη συγκεκριμένη περιοχή και μας αφήνει μια απροσδιόριστη γεύση στο στόμα. Παρόμοια αποτελέσματα θα έχετε αν κλείσετε τα μάτια και αφήσετε το τοπίο να σας «στείλει» την εικόνα του χρώματός του. Ανάλογα με το είδος του τελευταίου ή τον ήχο που θα λάβετε, μπορείτε να ανακαλύψετε την προδιάθεση της ενέργειας του χώρου και νιώθοντάς τη να τη συντονίσετε με τη δικιά σας.

β)  Το μεγάλο ενεργειακό πεδίο

Κάθε χώρος, ειδικά τα μεγάλα ιερά, ανήκουν σε ένα ευρύτερο ενεργειακό πεδίο, στο οποίο επιμέρους κέντρα συνδέονται μεταξύ τους σαν τα μέλη ενός σώματος. Τα ιερά μεταξύ τους μπορεί να δημιουργούν σχηματικά ένα ενεργειακό τρίγωνο, έναν κύκλο ή άλλα γεωμετρικά σχήματα και ιερούς αριθμούς (χρυσή τομή). Επίσης, είναι πιθανό, ιερά αφιερωμένα στον ίδιο θεό (π.χ. του Απόλλωνα στους Δελφούς και στη Δήλο) να έχουν στοιχεία που αλληλεπιδρούν. Όταν βρίσκεστε λοιπόν σε έναν αρχαιολογικό χώρο, αντλείτε ενέργεια από το ευρύτερο ενεργειακό πεδίο του, γιατί καθένας από αυτούς συνδέεται με την ενέργεια των άλλων σαν τα καλώδια ενός δικτύου. Έτσι, βαδίζοντας σε έναν αντλείτε ενέργεια από όλους όσοι βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή, αφού οι παλμοί και οι δονήσεις τους ενώνονται κάτω από τα πόδια σας.

γ)  Ενέργεια από τη χρήση

Ανεξάρτητα από το τοπίο στο οποίο βρίσκεται, ένας αρχαιολογικός χώρος φιλοξένησε ανθρώπους που γεννήθηκαν, έζησαν και πέθαναν εκεί, φορτίζοντας το χώρο με την ενέργειά τους. Οι σκέψεις, τα συναισθήματα, η δράση, οι τελετουργίες και οι προσδοκίες τους κρυσταλλωθηκαν στο χώρο και πάλλονται ακόμα και σήμερα. Ο επισκέπτης που είναι ευαίσθητος δέκτης ερεθισμάτων μπορεί να νιώσει τον απόηχο της παλιάς ζωής και την ενέργειά της. Επειδή αυτή μπορεί να είναι και αρνητική (από σφαγές ή την πραγματοποίηση σκοτεινών τελετών), καλό είναι η επίσκεψή σας σε τέτοιους χώρους να συνοδεύεται και από μια ενεργειακή προστασία, το «Ενεργειακό Αβγό», ένα ενεργειακό δηλαδή κοστούμι που θα «φοράτε» πριν εισέλθετε στον αρχαιολογικό χώρο, ένα νοητό αβγό που θα εκπέμπει θετική ενέργεια γύρω από το σώμα σας και θα είναι αδιαπέραστο από άλλες ενέργειες. Για να γίνετε δέκτες της πρώτης, ακουμπήστε τις παλάμες σας στο χώμα για λίγα λεπτά, νιώθωντάς την να κυκλοφορεί στο σώμα σας, κάνοντας έναν κύκλο πριν επιστρέψει στο έδαφος, «καθαρίζοντάς» σας. Θα αισθανθείτε έτσι σαν να ανασυνδέεστε με τις ρίζες σας.

δ)  Η ενέργεια των μνημείων

Τα αρχαία ερείπια εκπέμπουν ισχυρή ενέργεια, ειδικά αν έχουν χρησιμοποιηθεί σε τελετουργίες, οι οποίες έχουν «ποτίσει» τα κτίσματα του χώρου. Μια κολόνα ενός αρχαίου ναού που παραμένει όρθια λειτουργεί σαν αντένα που εκπέμπει την παλιά ενέργεια του μνημείου και μια πύλη (όπως αυτή στις Μυκήνες ή στη Νάξο), την οποία είχαν διαβεί χιλιάδες άνθρωποι με ευλαβικότητα, σαν ένα «πέρασμα» σε πιο λεπτούς κραδασμούς και συχνότητες. Επιπλέον, η αρχιτεκτονική τέτοιων χώρων είναι φορέας ισχυρής ενέργειας, καθώς έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με ιερές αναλογίες και μυστικούς κώδικες που τη συντηρούν μαζί με τις σκεπτομορφές, οι οποίες αποτελούν ένα αόρατο άφθαρτο κτίσμα που περιβάλλει το φυσικό, αλληλεπιδρά με τους επισκέπτες και τους εξευγενίζει. Θα το διαπιστώσετε αγγίζοντας μια αρχαία πέτρα ή ένα τμήμα κίονα με το αριστερό χέρι σας και φέρνοντας το δεξί στην περιοχή του ομφαλού. Θα νιώσετε τότε την ενέργεια του μνημείου να περνάει από το αριστερό χέρι και να καταλήγει στο δεξί, αποθηκευόμενη στην περιοχή του ομφαλού. Ανάλογα με τη χρήση, την αρχιτεκτονική και την εποχή κατασκευής του (Μυκηναϊκή, Αρχαϊκή, Κλασσική, Ελληνιστική κ.λπ.), κάθε μνημείο διατηρεί και άλλη μορφή ενέργειας. Λόγω έλλειψης διαθέσιμου χώρου, θα περιοριστούμε εδώ στην αναφορά μόνο μερικών μνημείων και το είδος της ενέργειας που εκπέμπουν.

1. Ναός

Οι ναοί, λόγω τις πολύχρονης συνήθως χρήσης τους, αλλά και της υψηλής ενεργειακής φόρτισής τους από τελετουργίες και επικλήσεις που γίνονταν εκεί, έχουν κατακρατήσει μεγάλη ποσότητα και καλή ποιότητα ενέργειας.

Η ποιότητα αυτή ποικίλλει ανάλογα και με το θεό στον οποίο ήταν αφιερωμένος ο ναός. Σε ναούς του Απόλλωνα (Δελφοί, Δήλος) μπορείτε να συντονιστείτε με την ενέργεια της έμπνευσης (ειδικά οι καλλιτέχνες), της καθαρής σκέψης ή της απομάκρυνσης παλιών καρμικών φορτίων. Ως… ασκούμενοι, βρείτε μια ήσυχη περιοχή στον αρχαιολογικό χώρο (ή, ακόμη καλύτερα, καθίστε πάνω σε κάποιο πέτρινο κατάλοιπο, κάτω από τη σκιά ενός δέντρου) και, αφού ηρεμήσετε εισπνέοντας και εκπνέοντας αργά, συγκεντρωθείτε στο θέμα που σας ενδιαφέρει. Τότε θα νιώσετε την ενέργεια του αρχαίου ναού να σας διαπερνά και να προκαλεί διαύγεια στη σκέψη σας… Όλα θα γίνουν λαμπερά και ξεκάθαρα μέσα σας.

Μια αρχαία ιδέα, έμπνευση ή ανακάλυψη μπορεί να συντονιστεί μαζί σας σε έναν τέτοιο χώρο. Οι ναοί του Δία (Δωδώνη, Ολυμπία κ.λπ.) είναι κατάλληλοι για να τεθούν θέματα αποφασιστικότητας, βούλησης, εξουσίας και διαχείρισης υποθέσεων και σε ναούς της Αθηνάς (Παρθενώνας, Αφαία στην Αίγινα κ.λπ.) θέματα στοχασμού, υπαρξιακά, γνώσης και σοφίας ή η αίτηση συμβουλών για καλύτερη δράση. Οι ναοί της Αρτέμιδος (Βραυρώνα) προσφέρονται για θέματα στόχων και χειρισμού των συναισθημάτων και οι ναοί του Ηφαίστου (Λήμνος, Θησείο, Σαμοθράκη) για θέματα δημιουργικότητας, ζωτικότητας και πραγμάτωσης επιδιώξεων. Οι ναοί της Δήμητρας (Ελευσίνα) «διευκολύνουν» θέματα αγάπης, κατανόησης, επανένωσης με πρόσωπα ή την απαλλαγή από βάσανα και οι ναοί της Ήρας (Άργος, Σάμος κ.λπ.) θέματα οικογενείας, συγγενών, αλληλοϋποστήριξης, συνεννόησης στο γάμο κ.λπ. Θυμηθείτε λοιπόν ότι κάθε χώρος μπορεί, αν συντονιστείτε μαζί του σωστά, να σας βοηθήσει σε θέματα της καθημερινότητάς σας. Γιατί να μην το προσπαθήσετε;

2. Μαντεία

Τα μαντεία (Δελφοί, Δωδώνη, Τροφωνίου στη Λιβαδειά, Αμφιαράειο κ.λπ.) είναι σαν πύλες άλλων διαστάσεων, όπου μπορούμε να διαισθανθούμε ως ένα βαθμό κάποια από τα μελλούμενα γεγονότα. Όταν βρεθείτε σε τέτοιους χώρους, θέστε νοερά το θέμα για το οποίο θα θέλατε να λάβετε κάποιο μήνυμα, πριν εισέλθετε στο χώρο. Κατά την περιήγησή σας αφήστε το βλέμμα σας να περιδιαβεί στα μνημεία και το τοπίο. Απρόσμενα, σε στιγμή που σχεδόν έχετε ξεχάσει το θέμα, θα «ακούσετε» μέσα σας μια απάντηση, την οποία πρέπει να επεξεργαστείτε. Πολλές φορές τέτοιοι χώροι «μιλάνε» με ειδικούς κώδικες της αρχαιότητας (όπως της Πυθίας) και χρειάζεται να αποσυμβολίσουμε την απάντησή τους, όπως σ’ ένα όνειρο.

3. Θέατρα

Τα θέατρα έχουν φορτιστεί από μεγάλες συγκεντρώσεις ανθρώπων, από αρχαίες ρήσεις τραγωδών, αλλά και από το ίδιο το σχήμα τους, αφού το κοίλο τους είναι μια μήτρα που συγκρατεί και πολλαπλασιάζει τις εκπομπές ενέργειας.

Κατά την επίσκεψή σας εκεί, σταθείτε στο κέντρο της ορχήστρας του θεάτρου και διαβάστε δυνατά (εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν) ένα απόσπασμα από το πρωτότυπο κείμενο μιας αρχαίας τραγωδίας ή ενός έργου του Πλάτωνα. Θα νιώσετε το χώρο να ζωντανεύει και τον εαυτό σας να γίνεται κομμάτι του κοίλου.

4. Ασκληπιεία

Τα ασκληπιεία (Επίδαυρος, Αμφιαράειο, Ιπποκράτειο στην Κω κ.λπ.) είναι τα αρχαία νοσοκομεία απ’ όπου μπορείτε να αντλήσετε θεραπευτική ενέργεια, φτάνει να είσαστε δεκτικοί, με το σώμα και το νου. Σταθείτε στο χώρο ενός αρχαίου ασκληπιείου και οραματιστείτε την ενέργειά του με τη μορφή φωτεινών σπειρών, που εισέρχονται στα πέλματά σας, ανεβαίνουν τονώνοντάς σας από τη σπονδυλική στήλη και καταλήγουν σαν φωτεινή λάμψη στην κορυφή του κεφαλιού σας. Συγκεντρωθείτε εκεί και νιώστε τις σπείρες ενέργειας να σας απολυμαίνουν και να σας επουλώνουν εσωτερικά.

5. Αγορές

Οι αρχαίες αγορές ήταν οι χώροι συνάθροισης των αρχαίων, των συναλλαγών και της ανταλλαγής ιδεών. Εκεί όπου έχουν διακινηθεί τεράστια χρηματικά ποσά, μπορείτε να συντονιστείτε με την ενέργεια του πλούτου. Διαλογιστείτε για θέματα οικονομικά, χρηματικά, επαγγελματικά κ.λπ. Μολονότι οι συνθήκες εμπορίου έχουν αλλάξει από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, το πνεύμα της επιτυχίας στον πλουτισμό είναι το ίδιο και είναι ακόμη ενεργό στις αρχαίες αγορές
.

ΠΗΓΗ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

1. Παιχνίδι γάτας – ποντικού

Ο εκπαιδευτικός και οι μαθητές είναι συγκεντρωμένοι στον διάδρομο του πρώτου ορόφου του μουσείου. Ζητά από τους μαθητές να περπατήσουν αθόρυβα σα γατούλες που ψάχνουν το ποντίκι, το ένα παιδί πίσω από το άλλο στις αίθουσες και να ανακαλύψουν σε ποιες από αυτές υπάρχουν κοσμήματα. Σα βοηθητική πληροφορία λέει στους μαθητές ότι στις αίθουσες με τα κοσμήματα υπάρχει κι ένα κόκκινο τριαντάφυλλο. Με αυτό τον τρόπο  οι μαθητές έρχονται σε μια πρώτη επαφή με τα αντικείμενα και το μουσειακό περιβάλλον.

Τα παιδιά χωρίζονται σε τρεις ομάδες και διερευνούν το χώρο ξεκινώντας από διαφορετικά σημεία (αίθουσες). Στη συνέχεια συγκεντρώνονται τα παιδιά στο διάδρομο και γίνεται σύντομη συζήτηση για όλα αυτά που είδαν.

Άποψη της νότιας πλευράς των μετοπών με θέμα την Κενταυρομαχία.

 

 

2. Συμπλήρωση φύλλου εργασίας

Χωριζόμαστε σε τέσσερις ομάδες, όσες είναι και οι αίθουσες που έχουν κοσμήματα. Δίνουμε οδηγίες στον αρχηγό κάθε ομάδας σε ποια αίθουσα θα κατευθυνθεί με την ομάδα του. Δίνουμε σε κάθε ομάδα φύλλο εργασίας στο οποίο οι μαθητές καλούνται να αντιστοιχήσουν τα είδη των κοσμημάτων με τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένα. Επισημαίνουμε να παρατηρήσουν τις λεζάντες με τις πληροφορίες που δίνονται για κάθε κόσμημα. (Βλέπε Παράρτημα)

Σε μια ήσυχη γωνιά του μουσείου καθόμαστε σε κύκλο και οι ομάδες αναφέρουν στην ολομέλεια τα κοσμήματα που βρήκαν σύμφωνα με την αντιστοίχιση.

3. Παρατήρηση- συζήτηση

Οδηγούμε τα παιδιά μπροστά από τα εκθέματα και τις προθήκες με τα κοσμήματα και εκεί, με τη βοήθεια των επιγραφών που βρίσκονται κάτω από κάθε αντικείμενο γίνεται συζήτηση σχετικά με το είδος των κοσμημάτων, το υλικό και τη χρήση τους. Ο δάσκαλος διατυπώνει τις παρακάτω ερωτήσεις:

-           Τι κόσμημα είναι αυτό που βλέπουμε;

-           Από τι υλικό είναι κατασκευασμένο;

-           Διαβάστε προσεχτικά τον τίτλο της λεζάντας και προσπαθήστε να υποθέσετε που βρέθηκε αυτό το κόσμημα και για ποιο λόγο βρέθηκε εκεί. -           Από τι υλικό είναι κατασκευασμένα;

-           Σε ποια περιοχή βρέθηκαν;

-           Σε ποιον αιώνα ανήκουν;

-           Τι κοσμήματα είναι και τι σχήμα έχουν;

-           Από τι υλικό είναι κατασκευασμένες και τι διακόσμηση έχουν;

-           Που τις αφιέρωναν οι γυναίκες της εποχής εκείνης;

- Τι κοσμήματα είναι αυτά και από τι υλικό είναι κατασκευασμένα;

Μετά το τέλος της ξενάγησης στις αίθουσες με τα κοσμήματα, ο δάσκαλος ζητά από τα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματά και τις εντυπώσεις τους, διατυπώνοντας τις παρακάτω ερωτήσεις :

-           Τι νιώσατε βλέποντας όλα αυτά τα κοσμήματα;

-           Τι σας θύμισαν;

Κατόπιν ο δάσκαλος με τα παιδιά κατευθύνονται στον κήπο του μουσείου για να συνεχίσουν με τις παρακάτω δραστηριότητες.

4.         Τεχνίτες και έργα τέχνης (δραστηριότητα κιναισθητικής)

Ο δάσκαλος ορίζει δυο παιδιά- τεχνίτες , του γυαλιού και του χαλκού. Ο τεχνίτης του γυαλιού επιλέγει όσα παιδιά- χάντρες χρειάζεται για να φτιάξει ένα περιδέραιο σε μορφή μοτίβου γυαλί (αγόρι)-κεχριμπάρι (κορίτσι). Ο τεχνίτης του χαλκού φτιάχνει πόρπες και περόνες δίνοντας οδηγίες στα παιδιά να φτιάξουν το σχήμα που επιθυμεί.

5.         Άσκηση φαντασίας

Χωρίζουμε τα παιδιά σε τέσσερις ομάδες. Δίνουμε σε κάθε ομάδα από ένα μεγάλο χαρτόνι πάνω στο οποίο έχουμε ζωγραφίσει δύο συννεφάκια. Η κάθε ομάδα ζωγραφίζει το κόσμημα που της έκανε μεγαλύτερη εντύπωση και στο ένα συννεφάκι φαντάζεται και γράφει τα λόγια του προσώπου που το χαρίζει και στο άλλο συννεφάκι τα λόγια του προσώπου που το δέχεται, αφήνοντας να φανεί η περίσταση και ο λόγος της προσφοράς του κοσμήματος .

Μια Eπίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης

ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΩΝ ΚΛΥΤΙΩΝ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

Αφού διασχίσει τον προθάλαμο του ισογείου, βρεθήκαμς στον πρώτο εκθεσιακό χώρο. Στην αίθουσα με το κεκλιμένο γυάλινο δάπεδο όπου παρουσιάζονται ευρήματα από τις κλιτύς (πλαγιές) του βράχου της Ακρόπολης. Το γυάλινο δάπεδο επιτρέπει την θέαση στην αρχαιολογική ανασκαφή, ενώ η ανηφορική κλίση της παραπέμπει στην ανάβαση προς την Ακρόπολη.

Η Αίθουσα των κλιτύων της Ακρόπολης φιλοξενεί ευρήματα από τα ιερά και από τον οικισμό που αναπτύχθηκε στις πλαγιές της Ακρόπολης .

ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ

Αρχαϊκή ονομάζεται η εποχή από τον 7ο αιώνα π.Χ. έως το τέλος των Περσικών πολέμων (480/79 π.Χ.). Χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη της πόλης-κράτους και τις πολιτειακές αλλαγές από την αριστοκρατία στην τυραννίδα και τελικά στη δημοκρατία.

ο Εκατόμπεδος είναι το αρχαιότερο σημαντικό οικοδόμημα στην Ακρόπολη. Η ονομασία του σημαίνει ότι έχει μήκος 100 πόδια.Ο ναός αυτός ήταν ίσως αφιερωμένος στην πολεμική υπόσταση της θεάς Αθηνάς.

Λιοντάρια που σπαράσσουν ταύρο και πλαισιώνονται από δύο παραστάσεις: από τη μια πλευρά ο Ηρακλής που παλεύει με τον άγριο Τρίτωνα και από την άλλη ο λεγόμενος Τρισώματος δαίμονας, που κρατά στα χέρια του τα σύμβολα των τριών στοιχείων της φύσης, του νερού, της φωτιάς και του αέρα.

Αρχαίος Ναός της Αθηνάς Πολιάδος Οι συνθέσεις των αετωμάτων αποτελούνται από αγάλματα υπερφυσικού μεγέθους, λαξευμένα σε παριανό μάρμαρο.

Αέτωμα με θέμα την Γιγαντομαχία από τον αρχαϊκό ναό της Αθηνάς Πολιάδος.

Γλυπτά και αναθήματα Στη νότια πλευρά της Αίθουσας των αρχαϊκών έργων, ο πλούτος και η ποικιλία των αρχιτεκτονικών γλυπτών και των ελεύθερων αναθημάτων, συμπεριλαμβανομένων των Κορών, των Ιππέων και άλλων έργων, προσφέρουν μια εκπληκτική εικόνα της Ακρόπολης κατά την Αρχαϊκή Περίοδο.

ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ

Μετόπες Κάθε μια απέδιδε μια αυτοτελή σκηνή, συνήθως με δύο μορφές.
Στην ανατολική πλευρά παριστανόταν η μάχη των Ολυμπίων θεών με τους Γίγαντες που προσπαθούσαν να ανατρέψουν την τάξη του Ολύμπου (Γιγαντομαχία).
Στη δυτική πλευρά εικονιζόταν ο αγώνας των νέων της Αθήνας ενάντια στις Αμαζόνες που απείλησαν την ίδια την Ακρόπολη (Αμαζονομαχία).
Θέμα της νότιας πλευράς ήταν η πάλη των Θεσσαλών νέων (Λαπίθες) ενάντια στους Κενταύρους που προσπάθησαν να κλέψουν τις γυναίκες τους κατά τη διάρκεια γαμήλιας τελετής (Κενταυρομαχία).
Στη βόρεια τέλος πλευρά παριστανόταν η Άλωση της Τροίας (Ιλίου Πέρσις).

Άποψη της νότιας πλευράς των μετοπών με θέμα την Κενταυρομαχία.

Αετώματα οι τριγωνικοί χώροι που σχηματίζονται από τα γείσα της στέγης στις στενές πλευρές του ναού


Το ανατολικό αέτωμα, που ήταν πάνω από την είσοδο του ναού, παρίστανε τη γέννηση της θεάς Αθηνάς από το κεφάλι του πατέρα της Δία, με την παρουσία Ολύμπιων θεών.

Στο δυτικό αέτωμα, εικονιζόταν η διαμάχη μεταξύ της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για τη διεκδίκηση της αττικής γης, που κατέληξε στη νίκη της Αθηνάς.

αναπαράσταση του δυτικού αετώματος

Ζοφώρος ο Φειδίας επέλεξε ως θέμα τη μεγαλύτερη γιορτή της πόλης, τα Μεγάλα Παναθήναια, τη γιορτή προς τιμήν της θεάς Αθηνάς. Η γιορτή διοργανωνόταν κάθε τέσσερα χρόνια, διαρκούσε 12 μέρες και περιελάμβανε τελετές, θυσίες, γυμνικούς και μουσικούς αγώνες.Η πιο επίσημη μέρα ήταν η τελευταία, η 28η του μηνός Εκατομβαιώνος, ημέρα των γενεθλίων της θεάς. Την ημέρα αυτή σχηματιζόταν πομπή που έφτανε στο ναό της Αθηνάς Πολιάδος (στον Αρχαίο Ναό, ο οποίος αντικαταστάθηκε αργότερα από το Ερέχθειο), για να παραδώσει στους ιερείς τον καινούργιο πέπλο για το ξόανο της θεάς. Αυτή ακριβώς η πομπή ξετυλίγεται στα 160 μέτρα της ζωφόρου του Παρθενώνα.

Από το σύνολο της ζωφόρου, σήμερα σώζονται 50 μέτρα στο Μουσείο της Ακρόπολης, 80 μέτρα στο Βρετανικό Μουσείο, ένας λίθος στο Μουσείο του Λούβρου, ενώ άλλα τμήματα είναι διασκορπισμένα σε μουσεία στο Παλέρμο, στο Βατικανό, στο Würzburg, στη Βιέννη, στο Μόναχο και στην Κοπεγχάγη.

ΕΡΕΧΘΕΙΟ

Η περιοχή του Ερεχθείου ήταν η ιερότερη όλης της Ακρόπολης. Το ανατολικό τμήμα του ναού ήταν αφιερωμένο στη λατρεία της Αθηνάς Πολιάδος, της προστάτιδας θεάς της πόλεως, ενώ το δυτικό ήταν αφιερωμένο στον Ποσειδώνα-Ερεχθέα, από όπου και το όνομα του ναού, στον τοπικό ήρωα Βούτη, στον Ήφαιστο και σε άλλους θεούς και ήρωες. Εκεί φυλάσσονταν τα Ιερά Μαρτύρια, τα ίχνη της τρίαινας του Ποσειδώνος και η ελιά, το δώρο της Αθηνάς στην πόλη της Αθήνας.
Στη νότια πρόσταση αντί για κίονες, έξι αγάλματα κορών, οι Καρυάτιδες, στήριζαν την οροφή. Κάτω από την πρόσταση βρισκόταν ο τάφος του άλλου μυθικού βασιλιά της Αθήνας, του Κέκροπα. Τα αγάλματα, σε οικοδομική επιγραφή του Ερεχθείου ονομάζονται απλώς Κόρες, ενώ η ονομασία Καρυάτιδες δόθηκε σε μεταγενέστερα χρόνια. Η δεύτερη από δυτικά Κόρη αφαιρέθηκε από τον Λόρδο Έλγιν το 1801 και σήμερα βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο.

ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

κατεβάστε το παιχνίδι εδώ

Αρχαίος ελληνικός ναός (αρχιτεκτονική)

Ο ναός στην ελληνική αρχαιότητα ήταν η κατοικία του θεού, το κτήριο που στέγαζε το λατρευτικό άγαλμα μιας ή περισσότερων θεοτήτων, και όχι ο χώρος συνάθροισης των πιστών, όπως στο χριστιανικό κόσμο. Αυτό φανερώνει και το ουσιαστικό «ναός», που προέρχεται από το ρήμα «ναίω» (=κατοικώ). Το λατρευτικό άγαλμα τοποθετούνταν στο βάθος του ναού, πάνω στον κατά μήκος άξονα του κτηρίου. Οι πιστοί συγκεντρώνονταν στον περιβάλλοντα χώρο έξω από το κτήριο του ναού, όπου βρισκόταν και ο βωμός για την προσφορά θυσιών και την άσκηση της λατρείας.

Η βασική αυτή λειτουργική ιδιομορφία του ελληνικού ναού είναι σημαντική για την κατανόηση της αρχιτεκτονικής του, καθώς υπάρχουν μαρτυρίες ότι οι ναοί σχεδιάζονταν με βάση και το άγαλμα που επρόκειτο να στεγάσουν. Σε αυτή τη λειτουργικότητα οφείλονται τα κύρια χαρακτηριστικά του ελληνικού ναού, που μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω με γνώμονα τα μνημεία του 6ου-4ου αι. π.Χ.:

• μνημειακότητα και ταυτόχρονα
• γενική στενότητα του εσωτερικού χώρου.
• Ορθογώνια κάτοψη με επιμήκεις αναλογίες και
• απόλυτη συμμετρία εκατέρωθεν του κεντρικού άξονα του κτηρίου.
• Περισσότερη φροντίδα για την εξωτερική εμφάνιση παρά για το εσωτερικό.
• Είσοδος από την ανατολική πλευρά.
• Περιορισμένη τυπολογική διαφοροποίηση στη ναοδομία.

• 

  Πρόναος ή πρόδομος

• 

  Κυρίως ναός ή Σηκός

• 

  Άδυτον

• 

  Οπισθόδομος

Πυρήνας του ελληνικού ναού είναι ο σηκός, ένα κτήριο ορθογώνιας κάτοψης με είσοδο στην ανατολική στενή πλευρά. Στην απλούστερη μορφή του το κτήριο αυτό είναι μονόχωρο. Συνθετότερα αρχιτεκτονήματα περιλαμβάνουν ένα προθάλαμο, τον πρόδομο ή πρόναο, και ένα αντίστοιχο χώρο στην αντίθετη πλευρά, που δεν επικοινωνεί με τον κυρίως ναό, τον οπισθόδομο. Ανάμεσα στον οπισθόδομο, που είναι προσβάσιμος μόνο από το εξωτερικό του ναού, και τον κυρίως ναό (ή στη θέση του οπισθόδομου), βρίσκεται συχνά ένα δωμάτιο που επικοινωνεί με τον κυρίως ναό και είναι προσβάσιμο μόνο για τους ιερείς, το άδυτον.

Τύποι ελληνικών ναών ανάλογα με τον αριθμό χώρων και τη διάταξη των κιόνων στον πρόδομο και στον οπισθόδομο

Ανάλογα με την ύπαρξη των παραπάνω χώρων ο ναός χαρακτηρίζεται απλός, αν έχει μόνο πρόδομο, ή διπλός, αν διαθέτει και οπισθόδομο. Ο ναός που δεν έχει κανένα από τους δύο χώρους, παρά μόνο τον κυρίως ναό, ονομάζεται μονόχωρος. Στην είσοδο του πρόδομου και του οπισθόδομου βρίσκονται συνήθως κίονες. Αυτοί οι κίονες μπορεί να βρίσκονται ανάμεσα στις παραστάδες που σχηματίζουν οι πλευρικοί τοίχοι, οπότε ο ναός ονομάζεται εν παραστάσι, ή μπροστά από αυτές, οπότε ο ναός ονομάζεται πρόστυλος. Αν η κιονοστοιχία του πρόστυλου πρόδομου επαναλαμβάνεται στον οπισθόδομο, τότε ο ναός ονομάζεται αμφιπρόστυλος.

• 

  Περίπτερος

• 

  Δίπτερος

• 

  Ψευδοδίπτερος

Σειρές κιόνων, που ονομάζονται περίστασις ή πτερόν, περιβάλλουν το σηκό απ' όλες τις πλευρές. Σ' αυτή την περίπτωση ο ναός ονομάζεται περίπτερος. Αν ο ναός περιβάλλεται από διπλό πτερόν, τότε ονομάζεται δίπτερος. Κάποιοι ναοί περιβάλλονται από απλή κιονοστοιχία, που όμως έχει τοποθετηθεί σε τέτοια απόσταση από το σηκό, σαν να ήταν η εξωτερική κιονοστοιχία δίπτερου ναού. Αυτοί οι ναοί ονομάζονται ψευδοδίπτεροι. Ο διάδρομος που σχηματίζεται ανάμεσα στην κιονοστοιχία του πτερού και στους τοίχους του σηκού ονομάζεται πτέρωμα.

Κιονοστοιχίες μπορεί να υπάρχουν και στο εσωτερικό του ναού, συνήθως δύο, χωρίζοντάς τον σε τρία κλίτη, ένα πλατύτερο κεντρικό και δύο στενότερα πλευρικά. Συχνά οι εσωτερικές κιονοστοιχίες αποτελούνται από μικρούς κίονες που τοποθετούνται σε δύο επίπεδα, ώστε η μία να πατάει πάνω στην άλλη. Αυτού του είδους η κιονοστοιχία ονομάζεται δίτονη.

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά αφορούν στην κάτοψη του αρχαίου ελληνικού ναού. Τα μέρη που διακρίνονται στην όψη του είναι, εκτός από τον κίονα με το κιονόκρανο, η κρηπίδα, ο στυλοβάτης και ο θριγκός. Κρηπίδα ή κρηπίδωμα είναι το λίθινο βαθμιδωτό βάθρο, πάνω στο οποίο θεμελιώνεται ο ναός. Στυλοβάτης είναι η τελευταία βαθμίδα αυτού του βάθρου, που σχηματίζει το δάπεδο του ναού και το θεμέλιο για τους τοίχους του σηκού και τους κίονες. Θριγκός είναι ολόκληρη η ανωδομή πάνω από τα κιονόκρανα και αναλύεται λεπτομερέστερα σε διάφορα μέρη. Ωστόσο τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά της όψης ενός αρχαίου ελληνικού ναού παρουσιάζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις, ανάλογα με το ρυθμό στον οποίο είναι χτισμένος. Περισσότερες πληροφορίες παρέχονται στα άρθρα για τον ιωνικό και το δωρικό ρυθμό.

Μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς

Χάρτης Πλοήγησης English

| Μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς| Θεματικός κατάλογος Αλφαβητικός κατάλογος | Αναλυτική αναζήτηση

Ολυμπία - Ναός του Δία

Ολυμπία - Ναός του Δία, Αρχιτεκτονική
Ανατολικό Αέτωμα Μετόπες Δυτικό αέτωμα
Γύρω στο 472 π.Χ. οι Ηλείοι, μετά από εσωτερικές πολιτικές ανακατατάξεις, αποφασίζουν την ανέγερση στο χώρο της ιερής Άλτης ενός ναού αφιερωμένου αποκλειστικά στο Δία. Αρχιτέκτονας του ναού ορίστηκε ο Λίβων από την Ήλιδα. Το 457 π.Χ. ο ναός είχε σχεδόν αποπερατωθεί, αφού οι Σπαρτιάτες κρέμασαν στη στέγη του μιαν επίχρυση ασπίδα, μετά από τη νίκη τους στη μάχη της Τανάγρας.
Επειδή η τοποθεσία στην οποία αποφασίστηκε να κτισθεί ο ναός ήταν χαμηλότερη, ο Λίβων κατασκεύασε κρηπίδωμα ύψους περίπου τριών μέτρων.
Ο ναός, που θεωρείται ως η καλύτερη έκφραση της δωρικής αρχιτεκτονικής, είναι περίπτερος με 6 κίονες στις στενές πλευρές και 13 στις μακριές. Είχε μήκος 64,12 μ., πλάτος 27,66 μ. και ύψος 20,25 μ. Το ύψος των κιόνων ήταν 10,45 μ. και διάμετρο, στο κάτω μέρος, 2,20 μ. Πάνω στα τεράστια κιονόκρανα, πλάτους 2,65 μ., στηριζόταν ο θριγκός με ύψος 4,09 μ. Δεξιά και αριστερά της σκεπής υπήρχαν από 51 υδρορρόες στην κάθε πλευρά. Οι εξωτερικές μετόπες του ναού ήταν ακόσμητες ως το 146 π.Χ. που ο Ρωμαίος στρατηγός Μόμμιος αφιέρωσε 21 επίχρυσες ασπίδες από τα λάφυρα της νίκης του κατά των Αχαιών. Στο ανατολικό αέτωμα παριστανόταν ο αγώνας αρματοδρομίας του Πέλοπα και του Οινομάου και στο δυτικό η Κενταυρομαχία με το Θησέα. Ο ναός ήταν κατασκευασμένος από κογχυλιάτη λίθο, ο οποίος επιχρίσθηκε από λευκό και λεπτό μαρμαροκονίαμα, ώστε να δίνει την εντύπωση του μαρμάρου. Από παριανό μάρμαρο ήταν κατασκευασμένα τα γλυπτά των αετωμάτων, οι μετόπες του πρόναου και του οπισθόδομου καθώς και τα κεραμίδια.
Στο μέσο της ανατολικής πλευράς, είχε δημιουργηθεί για την ευκολότερη πρόσβαση επικλινές επίπεδο (ράμπα). Από εκεί μπαίνοντας κανείς στο ναό, φτάνει στον πρόναο. Στην είσοδο του πρόναου υπήρχαν δύο κίονες που υποβάσταζαν διάζωμα με τρίγλυφα και έξι μετόπες. Ακολουθεί ο σηκός, στο εσωτερικό του οποίου υπήρχαν δύο δίτονες (διώροφες) κιονοστοιχίες με επτά (7) κίονες η καθεμιά. Στο βάθος του σηκού ήταν στημένο το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία, έργο του Φειδία. Πίσω από το άγαλμα υπήρχε τοίχος που χώριζε το σηκό από τον οπισθόδομο. Ο οπισθόδομος, όπως και ο σηκός, είχε στην είσοδό του δύο κίονες που στήριζαν διάζωμα με τρίγλυφα και έξι μετόπες. Οι μετόπες του πρόναου και του οπισθόδομου εικόνιζαν τους άθλους του Ηρακλή.
Το άγαλμα ήταν στερεωμένο πάνω σε βάθρο μήκους 9,93 μ. και πλάτους 6,25 μ. Ο Δίας παριστανόταν ένθρονος, κρατώντας σκήπτρο στο αριστερό χέρι, ενώ στα δεξιά στεκόταν μια Νίκη. Το ύψος του αγάλματος μαζί με τη βάση έφτανε τα 12 μ., δηλαδή το κεφάλι του Δία ακουμπούσε σχεδόν στην οροφή του ναού. Οι πιστοί μπορούσαν να ανεβούν στο υπερώο, που σχημάτιζαν οι δίτονες κιονοστοιχίες, για να θαυμάσουν από κοντά το άγαλμα. Με ειδικό κιγκλίδωμα που περιέκλειε το βάθρο δεν μπορούσαν οι πιστοί να αγγίξουν το άγαλμα, ταυτόχρονα όμως συγκεντρωνόταν εκεί και το λάδι που έριχναν στο ελεφαντόδοντο, για να το προστατέψουν από την υγρασία. Τα χρυσελεφάντινα αγάλματα αποτελούνταν εσωτερικά από ένα ξύλινο πυρήνα, πάνω στον οποίο προσαρμόζονταν τα φύλλα του χρυσού και τα κομμάτια από ελεφαντόδοντο. Όλα τα γυμνά μέρη του αγάλματος ήταν από ελεφαντόδοντο, ενώ από χρυσό ήταν το ιμάτιο, το σκήπτρο, τα μαλλιά, τα γένια και η Νίκη. Ο θρόνος ήταν κατασκευασμένος από έβενο, χρυσό, ελεφαντόδοντο και υπήρχαν ένθετα κοσμήματα από γυαλί και πολύτιμους λίθους. Το άγαλμα μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και κάηκε σε πυρκαγιά το 475 μ.Χ. Ο ναός πυρπολήθηκε το 426 μ.Χ. με διαταγή του Θεοδοσίου του Β'. Αργότερα στα 522 και 551 μ.Χ. κατέρρευσε από σεισμούς.
Για πληρέστερη παρουσίαση του αρχαιολογικού χώρου της Ολυμπίας συνδεθείτε με την άριστη ιστοσελίδα του Γυμνασίου Αρχαίας Ολυμπίας, πατώντας εδώ.
Ανατολικό Αέτωμα	Μετόπες	Δυτικό αέτωμα